110 Hisse Senetleri Hesabı İşleyişi

110 Hisse Senetleri Hesabı İşleyişi

Geçiçi olarak elde tutulan hisse senetlerinin izlendiği hesaptır. İşletmenin iştirak amacı dışında gelirinden veya fiyat farklarından yararlanmak ve bu amacın gerçeklemesi veya nakite gereksinim duyulması halinde satmak üzere edindiği hisse senetleri bu hesapta izlenir. İşletmenin uzun süreli ortak olmak amacıyla edindiği hisse senetleri bu hesaba alınmaz. Onlar 240 Bağlı menkul kıymetler veya 242 İştirakler veya 245 Bağlı ortaklıklar hesabına alınır.

Alt Hesaplara Bölümlenmesi

110 Hisse Senetleri

110.001 Borsaya Verilen Hisse Senetleri

110.002 Borsaya Verilmeyen Hisse Senetleri

İşleyişi 

Tek düzen hesap planında tüm menkul kıymetlerin alış bedeli üzerinden  işleme tabi tutulacağı menkul kıymetler edinildiğinde alış bedeli üzerinden yukarıdaki hesaplara borç, elden çıkarıldığında ise alacak olarak kayıt edilir. Hisse senetleri kar farklı ile satılırsa 645 Menkul kıymet Karları, zarar ile satılırsa 655 Menkul kıymet zararları hesabına atılır.

Hisse senetleri alındığında alış değerleri üzerinden bu hesaba yazılır. Fakat hisse senetleri ile birlikte tahsil edilebilir duruma gelmiş kuponlar 108 Diğer Hazır Değerler hesabında tutulur. Kupon bedelleri satın alma bedelinden indirildikten sonra kalan tutar hisse senetlerinin alış tutarını oluşturur.

Alış işlemi ile ödenen komisyonlar hisse senedi alış bedeline eklenmez. Menkul kıymet sayınalma gideri altında 65 Diğer Faaliyetlerden Olağan Gider ve Zararlar hesabında tutulur. VUK’a göre menkul kıymet değerleme ölçüsü olarak maliyet değeri değil alış değeri esas alır. Alış komisyonları ise gider olarak yazılabilir.

Hisse senetleri satıldığında bu hesaba satış yazılmaktadır. Aradaki fark kar ise  645 Menkul kıymet Karları, zarar ile satılırsa 655 Menkul kıymet zararları hesabına atılır.

Örnek,

Hisse Senedi alınması esnasında muhasebe kaydı aşağıdaki gibidir. 

———————————/——————————-

110 Hisse Senetleri                100.000,00.-TL

653 Komisyon Gideri                     250,00.-TL

102 Bankalar                                                        100.250,00.-TL

——————————/———————————–

Hisse Senedi Satıldığında muhasebe kaydı aşağıdaki gibidir.

—————————-/—————————————-

102 Bankalar                               120.000,00.-TL

653 Komisyon Giderleri                    150,00.-TL

110 Hisse Senetleri                                                          100.000,00.-TL

645 Menkul Kıymet Satış Karları                                   19.850,00.-TL

————————–/——————————————–